Άρης Βελουχιώτης.

3. Το ψευδώνυμο του Αθανάσιου Κλάρα Άρης Βελουχιώτης.

Ο Αθανάσιος Κλάρας στην αντάρτικη δράση του θα αυτονομαστεί Άρης Βελουχιώτης. Επηρεασμένος από τον αρχαίο θεό του πολέμου επιλέγει το όνομα Άρης και το Βελουχιώτης από το δέος της επιβλητικής εικόνας του Βελουχιού, του θρυλικού βουνού των κλεφτών που δεσπόζει πάνω από το Καρπενήσι (Χαριτόπουλος, 2003).

3.1. Η δημιουργία του Ε.Α.Μ. και του Ε.Λ.Α.Σ.

Στις 30 Απριλίου 1941 διορίζεται από τους κατακτητές στην Αθήνα η πρώτη προδοτική κυβέρνηση, υπό τον στρατηγό Γ. Τσολάκογλου. Παράλληλα   με την επίθεση κατά της Ρωσίας, από τα Γερμανικά στρατεύματα, γίνεται και η μοιρασιά της Ελλάδας. Παραχωρούνται τα νησιά του Ιονίου στους Ιταλους και η Ανατολική Μακεδονία και δυτική Θράκη μαζί με τα νησιά της Θάσου και της Σαμοθράκης στους Βούλγαρους (Χατζηπαναγιώτου, 1982).

Οι πολιτικοί διάδοχοι της κυβέρνησης συνεχίζουν την προδοσία αφού συνεργάζονται με τους εχθρούς. Πολλοί από τους αγωνιστές είναι εξόριστοι και άλλοι βρίσκονται σε φυλακές γι' αυτό δεν υπάρχουν πολλές ελπίδες για τον Ελληνικό λαό (Χατζηπαναγιώτου, 1982).

Μετά από πολλές προσπάθειες και δυσκολίες ο Άρης Βελουχιώτης κατάφερε να δημιουργήσει την πρώτη ομάδα ένοπλης αντίστασης, τον μετέπειτα θρυλικό Ελληνικό Απελευθερωτικό Λαϊκό Στρατό (Ε.Λ.Α.Σ.), ενώ παράλληλα στην Αθήνα οι Έλληνες αγωνιστές δεν το βάζουν κάτω και παρά τους κινδύνους δραπετεύουν από τα στρατόπεδα συγκεντρώσεων. Έτσι στις 24 Σεπτεμβρίου 1941 ιδρύεται το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο (Ε.Α.Μ.) (Χατζηπαναγιώτου, 1982).

3.2. Η πρώτη εμφάνιση της ομάδας του Άρη Βελουχιώτη

Ο Βελουχιώτης υποστήριζε πως ήρθε ο καιρός να γίνει η πρώτη εμφάνιση της ομάδας, με σκοπό το επίσημο ξεκίνημα του ένοπλου αγώνα κατά των κατακτητών.

Φωτό 3. Αντάρτης.

Στις 7 Ιουλίου 1942 με υψωμένη την Ελληνική σημαία, που την είχαν πάρει από τον μυημένο ντόπιο δάσκαλο Βασίλη Παπανικολάου και με μια επιγραφή πάνω της «Ελεύθερη Ευρυτανία» μπαίνουν στο χωριό Δομνίστα. «Μαύρη είναι η νύχτα στα βουνά, στους βράχους πέφτει χιόνι...» ακούγεται από την μικρή ομάδα των οπλοφόρων, οι οποίοι συνταγμένοι μπαίνουν μέσα στο χωριό. Ο επικεφαλής της ο Άρης Βελουχιώτης, ζητάει από τον πρόεδρο, τον δάσκαλο και τον παπά του χωριού την άδεια για την συγκέντρωση των κατοίκων στην πλατεία για να τους μιλήσει. Εκεί συστήνεται ως Ταγματάρχης πυροβολικού Άρης Βελουχιώτης, τους λέει ότι είναι «τμήμα» ενός αντάρτικου στρατού και με έναν πύρινο λόγο κηρύττει τον ένοπλο αγώνα κατά των Ιταλών, Γερμανών, Βουλγάρων κατακτητών και των ντόπιων συνεργατών τους. Ο ενθουσιασμός των κατοίκων μεγάλος, ο οποίος ξεσπά σε έντονα χειροκροτήματα και επιφωνήματα. Η λαμπρή ιστορική πορεία του Ε.Λ.Α.Σ. μόλις ξεκίνησε (Χατζηπαναγιώτου, 1982. Χαριτόπουλος, 2003).

3.3. Η πορεία του Ε.Λ.Α.Σ.

Ο Άρης Βελουχιώτης με τον Ε.Λ.Α.Σ. ξεκινά τις μάχες κατά των κατακτητών. Θα συντρίψει το Ιταλικό καταδιωκτικό απόσπασμα στη Ρέκα και θα κερδίσει τις μάχες με τους κατακτητές στην Υπάτη, στο Κρίκελλο, στο Γοργοπόταμο, στη Χρύσω, και στο Μικρό χωριό (Χατζηπαναγιώτου, 1982. Μεγάλη Σοβιετική Εγκυκλοπαίδεια 1979).

Φωτό 4. Ο Βελουχιώτης στη Βίνιανη.

Η μάχη της Ρέκας στη Γκιώνα έγινε στις 9 Σεπτεμβρίου 1942 και ήταν μια πρώτη νίκη του Αντάρτικου. Στις 8 Σεπτεμβρίου 1942 ο Άρης Βελουχιώτης πληροφορείται, από τοπικές οργανώσεις των χωριών που είχαν καθοδηγηθεί από τον ίδιο και παρακολουθούσαν τις κινήσεις των εχθρών, ότι 50 Ιταλοί θα διανυκτέρευαν σ' έναν ερειπωμένο μύλο στη ρεματιά της Ρέκας. Έτσι, ο Βελουχιώτης παίρνει την απόφαση να τους επιτεθεί. Από τη μάχη αυτή παίρνει λάφυρα (ένα βαρύ πυροβόλο, οπλοπολυβόλα, όπλα, πυρομαχικά, χειροβομβίδες, τρόφιμα, μεταγωγικά) και αιχμαλώτους. Σκοπός της αιχμαλωσίας δεν είναι η εκτέλεση τους αλλά η ανταλλαγή τους με πολιτικούς Έλληνες κρατούμενους. Οι κατοχικές αρχές όμως, καταλαβαίνουν ότι αυτό θα αποτελούσε αναγνώριση του αντάρτικου ως στρατό και θα μείωνε τη μαχητικότητα των στρατιωτών τους. Για το λόγο αυτό, προτιμούν να θυσιάσουν τη ζωή των Ιταλών αιχμαλώτων και αντί να ανταλλάξουν, εκτελούν τους Έλληνες κρατούμενους. Ύστερα απ' αυτό, το ανταρτοδικείο αποφασίζει την εκτέλεση των Ιταλών κρατουμένων. Πολλοί ήταν αυτοί που κατηγόρησαν τον Άρη Βελουχιώτη για την πράξη αυτή (Χατζηπαναγιώτου, 1982).

Στη συνέχεια ο Βελουχιώτης σχεδίασε τον αναίμακτο αφοπλισμό των σταθμών και τμημάτων της χωροφυλακής στην Υπάτη. Η ενέργειά του αυτή είχε σα σκοπό να βάλει τις ιταλικές και ελληνικές αρχές σε υποψίες ότι, για να πετυχαίνονται τόσο εύκολα αυτοί οι αφοπλισμοί, πιθανόν να γίνονται με συναίνεση ανταρτών και χωροφυλάκων. Έτσι θα αναγκάζονταν να συμπτύξουν τα τμήματά τους από τα ορεινά μέρη, στις πόλεις. Αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα:

•  Την αποδιοργάνωση των ιταλικών και ελληνικών δυνάμεων κατοχής και

•  Την ελευθέρωση ενός μέρους της Ελλάδας και τη δημιουργία μιας ελεύθερης περιοχής.

Το σχέδιο του Άρη Βελουχιώτη στέφθηκε με επιτυχία. Οι αντάρτες μπήκαν αθόρυβα τη νύχτα και αφόπλισαν τους κοιμισμένους χωροφύλακες. Πήραν μαζί τους μόνο τον μοίραρχο Κότσυφα και τον απόστρατο στρατηγό Ραφτοδήμο, οι οποίοι όμως αργότερα αφέθησαν ελεύθεροι (Χατζηπαναγιώτου, 1982).

Ο Βελουχιώτης βασισμένος σε πληροφορίες ότι οι αντάρτες είχαν περικυκλωθεί από μια Ιταλική φάλαγγα στο Κρίκελλο αποφάσισε να τη χτυπήσει. Στην επίθεση αυτή σκοτώθηκαν οχτώ Ιταλοί και άλλοι 18 αναγκάστηκαν να καταθέσουν τα όπλα. Από τους αντάρτες σκοτώθηκε ο Δάσκαλος Δημήτρης Σαξώνης (Χατζηπαναγιώτου, 1982).

 

<<<ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ>>> <<<ΕΠΟΜΕΝΗ>>>

<<<ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ>>>

 
 
 
 
Τουριστικός οδηγός για την Ευρυτανία και το Καρπενήσι. ©TECHNOVISION - ΕΥΡΥΤΑΝΙΚΗ ΠΡΟΒΟΛΗ. Έδρα Καρπενήσι.