Αντώνης Κατσαντώνης.

1. Ο Κατσαντώνης

Τη ζωή, τη δράση και την αντρειοσύνη του Κατσαντώνη έχει καταγράψει η ιστορία. Σημαντικοί συγγραφείς και ερευνητές, Έλληνες και ξένοι, ασχολήθηκαν διεξοδικά και υπεύθυνα με την εκρηκτική προσωπικότητα, το αδάμαστο πείσμα και τα κατορθώματα του ακαταμάχητου πολεμιστή.
Ο Άγγλος J. Emerson, οι Γάλλοι E. Yemeniz, C. Fauriel και Pouqueville κ.λ.π. καθώς και πολλοί διακεκριμένοι Έλληνες συγγραφείς, όπως ο Α. Βαλαωρίτης, ο Δ. Λουκόπουλος, ο Ε. Φραγγίστας, ο Ι. Βλαχογιάννης, ο Χ. Χρηστοβασίλης, ο Σ. Γρανίτσας, ο Δ. Σταμέλος, Ο Δ. Φωτιάδης, ο Κασομούλης, ο Π. Βασιλείου, ο Μ. Γκιόλιας και πολλοί άλλοι θεωρούν τον Κατσαντώνη από τους κορυφαίους αρματολούς και κάποιοι εφάμιλλο του Κολοκοτρώνη, του Καραϊσκάκη, του Ανδρούτσο.
Εμείς εδώ χωρίς μεγαλοστομίες, θα επιχειρήσουμε να δώσουμε στον αναγνώστη όλα εκείνα τα στοιχεία που θα του επιτρέψουν να γνωρίσει το μεγαλείο του χαρακτήρα του, την ισχυρή φυσιογνωμία και την απαράμιλλη παλικαριά του, στις πραγματικές του διαστάσεις, όπως καταγράφονται από σημαντικούς βιογράφους του και ιστορικούς.
Είναι διακριβωμένο ότι ο Κατσαντώνης γεννήθηκε στ’ Άγραφα. Από πολλές πηγές και έγκυρους ερευνητές βεβαιώνεται ότι ο τόπος της γέννησής του είναι το χωριό Μάραθος, που παλιότερα (μέχρι το 1928) λεγόταν Μύρεση(ι) ή Μύρηση ή Μήρισι, άγνωστης ετυμολογίας.
Κάποιοι αμφισβήτησαν την καταγωγή του και υποστήριξαν ότι ο Κατσαντώνης γεννήθηκε στο Βασταβέτσι της Ηπείρου. Η άποψη αυτή είναι ανιστόρητη και χωρίς αποδείξεις, όπως γράφει και ο Δημήτρης Σταμέλος, στο βραβευμένο από την Ακαδημία Αθηνών βιβλίο του «Κατσαντώνης».
Ο πατέρας του Κατσαντώνη, ο Γιάννης Μακρυγιάννης, καταγόταν από το Βασταβέτσι και εγκαταστάθηκε στην περιοχή των Αγράφων, γύρω στο 1750, προφανώς για μεγαλύτερη ασφάλεια της οικογένειας και των κοπαδιών του, από τις ληστρικές επιδρομές των Τουρκαλβανών.
Καρπός του γάμου του Σαρακατσάνου αρχιτσέλιγκα με την Αγραφιωτοπούλα Αρετή ήταν ο Κατσαντώνης, του οποίου το όνομα έγινε ξακουστό σε όλη την πατρίδα.
Ο Κατσαντώνης είχε άλλα τέσσερα αδέρφια:
Τον Κώστα Λεπενιώτη, που ονομάστηκε έτσι επειδή γεννήθηκε στη Λεπενού του Ξερομέρου, όπου ξεχειμωνιάζαν τα κοπάδια του πατέρα του.
Τον Γιώργο Χασιώτη, που πήρε αυτό το όνομα επειδή πιθανότατα γεννήθηκε στα Χάσια.
Τον Χρήστο Κούτσικο, που τον ονόμασαν σκωπτικά έτσι, επειδή ήταν κι αυτός μικρόσωμος όπως και ο Αντώνης.
Και, τέλος την Αικατερίνη.
Ασυμφωνία υπάρχει και για τη χρονολογία γέννησης του Κατσαντώνη. Ο Επ. Φραγγίστας, γιος του Γιάννη Φραγγίστα, πρωτοπαλίκαρου του Κατσαντώνη, προσδιορίζει το 1777 ως χρόνο γέννησής του. Άλλοι όμως σημαντικοί ερευνητές, όπως ο Π.Ι. Βασιλείου, ο Δ. Σταμέλος, ο Καρασμάνης, ο Ι. Τσιγκόλης κ.λ.π. θεωρούν ως πιθανότερη χρονολογία γέννησής του το 1775.
Τον Κατσαντώνη βάφτισε (κατά πάσα πιθανότητα) ο ξακουστός καπετάν Δίπλας και του έδωσε το όνομα Αντώνης. Μάλιστα η τοπική παράδοση θέλει να εμφανίζεται ένα απόσπασμα Τουρκαλβανών την ώρα του μυστηρίου. Ο νουνός (και θείος του) άφησε το μυστήριο στη μέση. Απίθωσε το παιδί μπροστά στην Αγία Τράπεζα και έτρεξε με τα παλικάρια του να κυνηγήσει τον εχθρό. Το γεγονός αυτό ο ιερέας που τελούσε το μυστήριο θεώρησε ότι προοιωνίζεται πολυτάραχη ζωή για το παιδί!
Πάντως, ο Δ. Σταμέλος αναφέρει ότι ορισμένοι υποστηρίζουν πως τον Κατσαντώνη βάφτισε κάποιος αμαρτολός, ονόματι Δήμος.

 

>>> Επόμενη >>>

<<< Περιεχόμενα >>>

 
 
 
 
Τουριστικός οδηγός για την Ευρυτανία και το Καρπενήσι. ©TECHNOVISION - ΕΥΡΥΤΑΝΙΚΗ ΠΡΟΒΟΛΗ. Έδρα Καρπενήσι.