Κλαυσί "Κλαψί".

Το 279 π.Χ. οι γαλατικές ορδές του Βρέννου έφτασαν στην πρωτεύουσα των Αιτωλών για να λεηλατήσουν και να προξενήσουν καταστροφή στους Αιτωλούς. Σκοπό είχαν να αποσπάσουν τα αιτωλικά στρατεύματα τα οποία βρίσκονταν στις Θερμοπύλες μαζί με άλλα ελληνικά στρατεύματα για την αντιμετώπιση του κυρίως σώματος των Γαλατών. Έτσι κι έγινε. Οι βάρβαροι ανενόχλητοι μπήκαν στην χώρα των Αιτωλών όπου βιαιοπράγησαν, έσφαξαν, έκαψαν, λεηλάτησαν, βίασαν πάνω στον απροστάτευτο πληθυσμό των ανήμπορων γυναικόπαιδων και γερόντων. Βέβαια πλήρωσαν ακριβά τα κατορθώματά τους κατά την επιστροφή τους από τα Κοκκάλια του Κρικέλλου. Στο αρχαίο Κάλλιο δεν έμεινε τίποτα όρθιο από την αίγλη του, παρά μόνο συντρίμμια αποκαΐδια και πτώματα. Έκτοτε ονομάστηκε Κλαψί, από το ατελείωτο κλάμα και μοιρολόγι του εναπομείναντα πληθυσμού.

Η παράδοση του παραπάνω γεγονότος έμεινε μέχρι τις μέρες μας ανεξίτηλη στην γύρω περιοχή και την διηγούνται ακόμη σαν ένα παλιό κακό παραμύθι. Αρκετοί ερευνητές και ιστορικοί δεν αναγνωρίζουν στο Κλαψί την αρχαία Οιχαλία την πρωτεύουσα της Αιτωλικής Συμπολιτείας. Αυθαίρετη η άποψη και αυθαίρετος κι ο λόγος τους. Ούτε έρευνα έγινε, ούτε η παραμικρή ανασκαφή έγινε. Η περιοχή του Αγίου Ταξιάρχη βρίθει από κεραμικά θραύσματα, σπασμένα αγγεία, τεράστιους πελεκητούς ογκόλιθους σκόρπιοι εδώ και κεί (δεν πρόκειται για ογκόλιθους οχύρωσης, αλλά μεγάλων κτισμάτων όπως ναών). Στο υπόστρωμα του εδάφους βρίσκονται έντονα σημάδια πυρκαγιάς. Κατά περιόδους βρέθηκαν πλείστα αρχαία αντικείμενα από αρχαιοκάπηλους. Ίσως να πρόκειται για κάποιον άλλον "άσχετο" αρχαίο οικισμό, αλλά όσο υπάρχει η προφορική παράδοση και τα άνω ευρήματα, θα υπάρχουν και έντονα οι λόγοι να πιστεύεται ότι πρόκειται για την αρχαία Οιχαλία.

Το Κλαψί βρίσκεται στο κέντρο της πιο εύφορης κοιλάδας της Ευρυτανίας. Δυτικά του τρέχει ο Καρπενησιώτης ποταμός για να ενωθεί νότια με τον Κρικελλιώτη ποταμό. Δυτικά του στις παρυφές του βρίσκεται κι ο παλαιοχριστιανικός ναός του Αγίου Λεωνίδη με αξιόλογα ψηφιδωτά. Ανακατασκευάστηκε σύμφωνα με επιγραφές τον 5ου αιώνα μ.Χ. Ανακαλύφθηκε τυχαία το 1955 μετά από έντονη βροχόπτωση η οποία απεκάλυψε τμήμα του ψηφιδωτού του δαπέδου. Μετά από δύο χρόνια άρχισαν οι ανασκαφές οι οποίες έφεραν στην επιφάνεια τον τεραστίων διαστάσεων ναό. Ο ναός είναι τρίκλιτος κτισμένος σε ρυθμό "βασιλικής" σταυροειδής. Έχει διαστάσεις 18,50 Χ 28 μ. συνολικό εμβαδόν 518 m2.

 
 
 
 
Τουριστικός οδηγός για την Ευρυτανία και το Καρπενήσι. ©TECHNOVISION - ΕΥΡΥΤΑΝΙΚΗ ΠΡΟΒΟΛΗ. Έδρα Καρπενήσι.